پنج واکسنی که گربه ی شما بیشتر از همه نیاز دارد

وقتی که به طب و پزشکی می رسیم، دیگر یک راح حل کلی وجود ندارد که برای همه مناسب و پاسخگو باشد. مخصوصا هنگامی که راجع به توصیه های مرتبط با مراقبت از گربه سان خود سخن می گوییم. توصیه های واکسیناسیون جزو بحث بر انگیز ترین مباحث دامپزشکی می باشند، و وقتی که از اطلاعات تداخلی و تاثیرات منفی آن ها سخن به میان می آید به راحتی می توان دست پاچه و گمراه شد.

بیایید با خود رو راست باشیم: ایمنی شناسی مبحث پیچیده ای است، و واکسن ها برای بیماری های مختلف همگی از جهاتی که چقدر موثر هستند، بیماری هایی که آن ها در برابر آنان محافظت می کنند چقدر رایجند، و آیا فواید مصرف آن ها از ریسک هایشان بیشتر هستند، تفاوت دارند.

 

راهنمای واکسیناسیون های گربه

خوشبختانه برای دوست داران گربه، برخی از سخت کوش ترین دامپزشکان و دانشمندان دنیا وظیفه ی خود می داند تا به صورت منظم به بررسی تحقیقات بپردازند، و ما را نه بر اساس چیز هایی که در گذشته تصور می کردیم یا انجام می دادیم، بلکه بر اساس اسناد روز راهنمایی کنند. این دستور عمل ها، که توسط انجمن پزشکان گربه سانان آمریکا (American Association of Feline Practitioners) در سال 2013 منتشر شده اند، در میان یکی از مطمئن ترین و مورد استفاده ترین دستور عمل ها در این زمینه هستند. آن ها  واکسن های موجود در حال حاظر را به دو دسته تقسیم نموده اند: واکسن های اصلی و واکسن های فرعی (غیر اصلی).

 

واکسن های اصلی برای گربه ها

واکسن های اصلی آن هایی هستند که برای تمیمی گربه ها تجویز شده اند، بدون ارتباط با جایی که ان ها زندگی می کنند یا شرایطی که در آن قرار دارند. این واکسن ها از این قبیلند: پنلوکوپنی گربه سانان (Feline Panleukopenia - FPV)، هرپس ویروس گربه سانان1 (Feline Herpesvirus-1 – FHV-1)، کلیسی ویروس گربه سانان (Feline Calicivirus - FCV).  این بیماری ها بسیار مسری هستند، در سراسر دنیا یافت می شوند، برای گربه هیا جوان بسیار خطرناک می باشند، و واکسن های آن ها بسیار مقاوم و کم خطر قلمداد می شوند. به این دلایل تمامی گربه های می بایست این واکسن های اصلی را دریافت کنند.

 

واکسن FPV

پنلوکوپنی گربه سانان، همچنین با نام پروو ویروس گربه (Feline Parvovirus)، یک بیماری بسیار مسری به همراه مرگ و میر بالا در بچه بچه گربه ها می باشد. در حالی که بیماری در ابتدا با کاهش انرژی و اشتها شروع می شود، با استفراغ و بیرون روش پیشرفت می کند. این ویروس همچنین گلبول های سفید را می کشد و گربه های جوان را بیشتر در معرض بیماری های آتی قرار می دهد.

 

واکسن FHV-1

هرپسویروس گربه ها، همچنین شناخته شده با نام ویروس رینوتراشیتیس گربه (Feline Rhinotracheitis Virus)، باعث نشانه های عفونت سطحی تنفسی مانند عطسه، بسته شدن و ترشحات بینی، و تورم ملتحمه می شود. در برخی موارد نیز می تواند باعث ایجاد مشکلات پوستی جوش مانند (Ulceration) و سینه پهلو (Pneumonia) شود. پس از آن که گربه از عفونت خارج می شود، ویروس می تواند در عصب ها به حالت خاموش در بیاید. در زمان های استرس، ویروس می تواند دوباره فعال شود، و گربه می تواند نشانه های عفونت را بی آنکه دوباره در معرض بیماری قرار گیرد نشان دهد.

 

واکسن FCV

کلیسی ویروس گربه سانان (Feline Calicivirus - FCV)، تعدادی مشکلات حیاتی ایجاد می کند که نشانه های عفونت فوقانی دستگاه تنفسی را از قبیل عطسه و ترشحات بینی، به همراه زخم های دهانی شامل می شود. باور شده که FCV با ژنژیویت (gingivitis) و استوماتیت (stomatitis)، التهاب های بسیار درد آور دندان و لثه، مرتبط می باشد. برخی اثرات سخت تر باعث ریزش مو و پوست پوست شدن بخش های دیگر بدن، همچنین هپاتیت و حتی مرگ می شوند.

 

دفعات واکسیناسیون های اصلی

بچه گربه های کوچکتر از 6 ماه بیشترین حساسیت را نسبت به بیماری های عفونی دارند، به همین دلیل ان ها در توجه اصلی واکسیناسیون توصیه شده قرار می گیرند. هدف آنتی بادی های مادرانه که از مادر به ان ها انتقال پیدا می کنند این است که تا حدودی از بچه گربه های جوان در برابر بیماری های عفونی مراقبت کنند، اما در عکس العمل  بدن نسبت به واکسیناسیون دخالت یا به کل آن را بی اثر می کنند. به همین دلیل، واکسیناسیون های اصلی اولیه ی بچه گربه ها هر 3-4 هفته انجام می شوند تا اینکه گربه به 16-20 هفتگی برسد و آنتیبادی مادرانه از بدن او خارج شود. برای بالغ ها که سابقه ی واکسیناسیون نا مشخص است، سری اولیه از دو دوز واکسن در فاصله ی 3-4 هفته ای ساخته می شود.

واکسن های اصلی می بایست پس از یک سال از سری اولیه تقویت شوند. جامعه ی علمی هنوز در حال دریافتن زمانی که این واکسن ها دوام می آورند است، پس هر سه سال یک بار پیشنهاد شده تا از محافظت اطمینان حاصل شود. گربه هایی که وارد شرایط استرس زا مانند پرواز می شوند، می توانند از واکسن های اصلی 7 تا 10 روز پیش از آن سود ببرند.

 

واکسن های غیر اصلی برای گربه ها

واکسن هایی که برای برخی گربه ها در برخی شرایط مناسب هستند واکسن ها فرعی یا غیر اصلی خوانده می شوند. این واکسن ها این ها هستند: هاری (Rabies)، ویروس لوکیمیای گربه سانان (Feline Luekemia Virus - FeLV)، ویروس نقص ایمنی گربه‌ سانان (Feline immunodeficiency virus)، کلامدو فیلای گربه ای (Chlamydophila felis)، بردتلا برونشیسپتیکا (Bordetella bronchiseptica)، پریتونیت عفونی گربه سانان (feline infectious peritonitis - FIP)، و درماتوفیت (Dermatophyte). در میان این ها تنها FeLV و هاری برای تمامی گربه های داخل خانه توصیه می شوند. واکسن هایی که در این لیست وجود ندارند توصیه نمی شوند.

 

واکسن هاری

هاری دارای اهمیت است نه تنها به دلیل آنکه بر گربه ها موثر می باشد، بلکه همینطور به دلیل اینکه برای انسان ها قابل انتقال و  کشنده می باشد. در حالی که گربه ها منبع اصلی این بیماری نیستند، آن ها ی توانند با گاز گرفتگی از هر پستاندار دچار آن شوند و ان را به دیگران منتقل کنند. پس از یک مرحله ی شیوع به مقدار میانگین دو ماهه، اثرات کلینیکی خشونت، سر درگمی، و مرگ به سرعت پیشرفت می کنند. هاری در سراسر دنیا وجود دارد و برای تمامی گربه ها توصیه شده است.

برنامه ی کلی واکسیناسیون هاری شامل یک دوز واکسن می باشد که در یک سال انجام می شود، پس از آن هر سه سال یک بار. قوانین محلی در رابطه با واکسن های هاری اکثرا بر این مقدار توصیه شده اولویت دارند؛ اگر در این مورد شک دارید با دامپزشک خود صحبت کنید. گربه هایی که به واکسن هاری عکس العمل (حساسیت) نشان می دهند نباید دوباره واکسیناسیون شوند.

 

واکسن FeLV

ویروس لوکیمیای گربه سانان (Feline Luekemia Virus - FeLV)، در سراسر دنیا یافت می شود. این ویروس از طریق مایعات بدن شامل آب هان، ادرار، و مدفوع، انتقال میابند، که گربه ها معمولا از طریق گربه ی دیگری که نظافت می کنند یا با آن از یک ظرف استفاده می کنند به ان مبتلا می شوند. عفونت با FeLV معمولا به خودی خود به مرگ ختم نمی شود. بسیاری گربه ها با خوش شانسی وارد دوره ی سختی می شوند و تمام زندگی خود کاملا سلامت به نظر خواهند رسید، اما برای برخی اینطور نیست. پس از دوره ی تاخیری که گاهی به ماه ها یا حتی سال ها می انجامد، بیماری به شرایط مختلفی پیشرفت می کند: لنفوم (Lymphoma)، کم خونی (Anemia)، یا کاهش توان دفاعی که به بیماری ثانویه منجر می شود.

 

اثرات منفی چطور؟

هیچ دارو یا تزریقی فاقد حد اقل مقدار جزیی مشکل نیست، اما ما به واکسیناسیون ادامه می دهیم به دلیل آنکه در بیشتر مواقع مشکل در برابر خطر بسیار ناچیز است. پیش آمد های اثرات مضر روی داده در گربه ها کمتر از نیم درصد گزارش شده اند، و اکثرا ضعیف هستند و خود به خود رفع می شوند: بی حالی، تب گذرا، و التهابات محلی. آنافیلاکسی (Anaphylaxis) و مرگ خوشبختانه بسیار ناچیز هستند، 1 در هر 10000 واکسن.

واکسن مرتبط با سارکوم (Sarcomas)، یک سرطان کند رشد و تهاجمی ناحیه ای که با تزریقات مرتبط است، تقریبا با همان درجه از روی دادن های آنافیلاکتیک اتفاق می افتد. برای گربه های فاقد سابقه ی حساسیت به واکسن، خطر سارکوم معمولا در برابر خواص واکسن های اصلی کنار می رود. صاحبان حیوانات خانگی می توانند با برسی ناحیه ی تزریق برای تورم پس از واکسیناسیون خطر آن را به حد اقل برسانند. اگر اندازه ی ورم ها بیش از 2سانتی متر باشند، بیش از سه ماه باقی بمانند، یا پس از یک ماه بعد از انجام واکسیناسیون رشد کنند، باید بایوپسی و بررسی شوند. اگر به موقع مورد توجه قرار گیرند، جراحی معمولا موثر خواهد بود.

 

نتیجه گیری

بسیاری از عوامل می توانند در ابتلای گربه به یک بیماری عفونی تاثیر گزار باشند، که به همین دلیل یک سابقه ی پزشکی کامل برای مراقبت توصیه شده از هر گربه ضروری است. چنین عواملی شامل سن و سابقه ی پزشکی گربه، مقدار احتمال در معرض پاتوژن قرار گرفتن آن ها، شدت بیماری ایجاد شده توسط پاتوژن، و اینکه آیا گربه پیش از این واکسیناسیون شده باشد یا نه، می باشند. اگر خواص بیشتر از احتمال واکنش بد برای گربه، گربه باید واکسیناسیون شود.

با این توصیه ها به عنوان نقطه ی آغاز، شما می توانید در رابطه با سبک زندگی گربه یتان و عوامل خطر آفرین با دامپزشک خود صحبت کنید، تا یک پروتکل بهینه و مخصوص برای دوست پشمالوی خود تعیین کنید.

 

منبع: PetMD